Giriş
Primli tahvil, 1956'dan beri Birleşik Krallık hükümeti tarafından ihraç edilen bir piyango tahvilidir. Kura çekimli tahvil de denilebilir. Şu anda hükümetin Ulusal Tasarruf ve Yatırım Kurumu tarafından ihraç edilmektedir.
Primli tahvillerin arkasındaki ilke, normal bir piyangoda olduğu gibi bahis oynamaktan ziyade, tahvillerin faizlerinin bir piyangoyla dağıtılmasıdır.
Tahvillerle aylık bir ödül çekilişine girilir, talep edilerse de hükümet bunları orijinal fiyatlarıyla geri almayı taahhüt eder.
Hükümet, numaraları rastgele seçilen tahvillerin sahiplerine aylık bir piyangoyla vergisiz ödüller dağıtır ve tahvil fonuna Aralık 2020'den bu yana yıllık %1 faiz öder (yanlış anlamışsam beni düzeltin lütfen: bu faiz ayrıca herkese dağıtılmıyor, sadece çekilişlerin kazananlarına verilen paraları karşılıyor).
Numaraları üreten makineye İngilizce'de Elektronik Rasgele Sayı Gösterge Ekipmanı'na denk gelen ERNIE ismi verilmiştir. Ödüller 25 İngiliz Sterlini ile 1.000.000 İngiliz Sterlini arasında değişmektedir ve Aralık 2020'den bu yana belirli bir ayda 1 sterlinlik bir tahvilin ödül kazanma şansı 34.500'de 1'dir.
Yatırımcılar istedikleri zaman tahvil satın alabilir ve bir ödüle hak kazanmadan önce bir takvim ayı boyunca tahvili ellerinde tutmaları gerekir. Tahvil paraya çevrilene kadar her ay eşit kazanma şansıyla çekilişe girilir.
2019 itibarıyla, herkes 50.000 İngiliz Sterlinine kadar tahvil sahibi olabilir. 1 Şubat 2019'dan bu yana, primli tahviller için minimum satın alma tutarı 25 İngiliz Sterlini olmuştur.
1957'de daha geniş bir kitleye tanıtıldığında, Birleşik Krallık'ta bulunan diğer benzer tek oyun futbol bahisleriydi ve Milli Piyango 1994'e kadar ortaya çıkmamıştı. Günümüzde İngiliz yetişkinleri pek çok piyango ve diğer kumar türlerine erişebilir olsa da primli tahviller 22 milyondan fazla kişi tarafından tutulmaktadır ve bu, Birleşik Krallık nüfusunun yaklaşık üçte birine eşittir.
Tarihçe
Primli tahvilin karşılığı olan premium bond terimi, en azından 18. yüzyılın sonlarından beri İngilizce'de faiz getirmeyen ancak bir piyangoya girmeye hak veren tahvil anlamında kullanılmaktadır.
Primli tahvillerin modern hali, enflasyonu kontrol etmek ve insanları tasarruf etmeye teşvik etmek için Maliye Bakanı Harold Macmillan tarafından 17 Nisan 1956 Bütçesi'nde tanıtıldı.
1 Kasım 1956'da, Londra Şehri'ndeki Kraliyet Borsası önünde, Londra'nın Lord Belediye Başkanı Alderman Sir Cuthbert Ackroyd ilk primli tahvili, Posta Bakanı Dr. Charles Hill'den 1 İngiliz Sterlinine satın aldı. Lytham St Anne'ın belediye başkanı meclis üyesi William Crook da ikinci satın alımı yapmıştır.
Primli Tahvil Ofisi, 1978'de Blackpool'a taşınana kadar St Annes-on-Sea, Lancashire'deydi.
ERNIE
ERNIE, donanımsal bir rasgele sayı üreticisidir. İlk ERNIE, Sidney Broadhurst liderliğindeki bir ekip tarafından Postane Araştırma İstasyonu'nda inşa edildi.
ERNIE'nin tasarımcıları Tommy Flowers ve Harry Fensom'du ve ERNIE'yi dünyanın ilk dijital bilgisayarlarından biri olan Colossus'tan türetmişlerdi.
ERNIE, 1 Haziran 1957'deki ilk çekilişle tanıtıldı ve neon tüplerin yarattığı sinyal gürültüsünden yararlanarak tahvil sayılarını üretti.
ERNIE 1, Londra'daki Bilim Müzesi koleksiyonunda bulunmaktadır ve 2008 ile 2015 yılları arasında sergilenmiştir.
ERNIE 2, 1972'de ilk ERNIE'nin yerini almıştır.
1988'de ERNIE 3, bir kişisel bilgisayar boyutundaydı ve ömrünün sonunda aylık çekiliş sonuçlarını tamamlaması beş buçuk saat sürüyordu.
Ağustos 2004'te ERNIE 4, Eylül 2004'ten itibaren her ay ödüllerde bir artış beklentisiyle hizmete girdi.
ERNIE 4, LogicaCMG tarafından geliştirildi, orijinalinden 500 kat daha hızlıydı ve saatte bir milyon tahvil numarası üretiyordu.
ERNIE 4, gerçek rasgele sayılar üretmek için transistörlerdeki termal gürültüyü rastgelelik kaynağı olarak kullandı.
Bazen sadece rastgele sayılar olarak adlandırılan sözde rastgele sayılarsa onları oluşturmak için kullanılan algoritma tarafından deterministik olarak üretilir.
ERNIE sayılarının rastgeleliği, ilgili fiziksel süreçlerdeki rastgele istatistiksel dalgalanmalardan türetilmiştir. ERNIE'nin çıktısı, her ay Devlet Aktüerlik Departmanı tarafından bağımsız olarak test edildi ve çekiliş, yalnızca istatistiksel olarak tutarlı rastgelelik olduğu onaylandığında geçerliydi.
ERNIE 4, ömrünün sonunda Bletchley Park'ın Ulusal Bilgi İşlem Müzesi'ne taşındı.
En son model olan ERNIE 5, Mart 2019'da hizmete girmiştir ve ID Quantique tarafından oluşturulan bir kuantum rastgele sayı üretecidir.
ERNIE 5, eski termal gürültü yönteminin yerine ışık aracılığıyla rastgele sayılar üretmek için kuantum teknolojisini kullanır. İlk ERNIE'den 21.000 kat daha hızlı çalışarak, her ay sadece 12 dakikada 3 milyon kazanan numara üretebilir.
Kazananlar
Büyük ikramiyenin kazananları, çekilişin gerçek tarihi değişmekle birlikte, ayın ilk iş gününde bildirilir.
Çevrimiçi ödül bulucu ayın üçüncü veya dördüncü iş gününde güncellenir. 1 milyon sterlinlik en yüksek ödülün kazananlarına, genellikle ayın ilk iş gününden bir gün önce bir NS&I çalışanı kişisel olarak haber verir. Ancak 2020 COVID-19 salgını nedeniyle yüz yüze ziyaretler askıya alınmıştır.
Tahvil sahipleri, National Savings & Investment Premium Bond Prize Checker web sitesinde veya kazanan tahvil numaralarının listelerini sunan akıllı telefon uygulamasında son altı ayda herhangi bir ödül kazanıp kazanmadıklarını kontrol edebilirler. Daha eski çekilişler de London Gazette Premium Bonds Unclaimed Prizes Supplement'te kontrol edilebilir.
Kazanma Oranları
Aralık 2008'de NS&I, kredi sıkışıklığı sırasında İngiltere Merkez Bankası baz oranındaki düşüş nedeniyle faiz oranını ve dolayısıyla kazanma olasılığını düşürdü. Bu da parlamento üyeleri, finans uzmanları ve tahvil sahiplerinin eleştirilerine yol açtı. Çoğu kişi primli tahvillerin artık değersizleştiğini ve 30.000 sterlin yatıran ortalama şanslı birinin önceki yılki 15 ödül kazanma şansını kaybedip yalnızca 10 ödül kazanabileceğini iddia etti. İddialara göre kayda değer sayıdaki küçük tutarlı yatırımcılarsa muhtemelen hiçbir şey kazanamayacaktı.
1 Ocak 2009'dan itibaren, her 1 sterlinlik tahvil için bir ödül kazanma şansı 36.000'de 1'di. Ekim 2009'da, ödül fonu faiz oranı artışıyla oran 24.000'de 1'e döndü. Oran Ekim 2013'te 26.000'de 1'e ulaştı ve ardından Kasım 2017'de 24.500'de 1'e döndü.
MoneySavingExpert.com'daki her ay oranları güncellenen Premium Tahvil Olasılık Hesaplayıcısına göre Haziran 2018 itibariyle bir ödülün olasılıkları şu şekildedir:
- Bir yıl boyunca tahvilde 100 sterlin tutan bir kişinin bir şeyler kazanma şansı %4,78'dir.
- Bir yıl boyunca tahvilde 1.000 sterlin tutan bir kişinin bir şeyler kazanma şansı %38.7'dir.
- Bir yıl boyunca tahvilde 10.000 sterlin tutan bir kişinin bir şeyler kazanma şansı %99,3'tür.
Ödül Fonu Dağıtımı
Ödül fonu, çekilişe uygun tüm tahvillerin bir aylık faizine eşittir. Yıllık faiz NS&I tarafından belirlenir ve Aralık 2017 itibarıyla %1,40 olup Aralık 2020 itibarıyla %1,00'e düşürülmüştür. Aşağıdaki tablo Aralık 2017 çekilişinde sunulan ödüllerin dağılımını listelemektedir.
| Ödül Aralığı | Ödül Değeri (Sterlin) | Her Ay Tahmini Ödül Sayısı |
| Yüksek değer: Ödül fonunun %5'i | 1,000,000 | 2 |
| 100,000 | 4 | |
| 50,000 | 9 | |
| 25,000 | 18 | |
| 10,000 | 42 | |
| 5,000 | 87 | |
| Orta değer: Ödül fonunun %5'i | 1,000 | 1,660 |
| 500 | 4,980 | |
| Düşük değer: Ödül fonunun %90'ı | 100 | 22,792 |
| 50 | 22,792 | |
| 25 | 2,853,919 | |
| Toplam değer: (Aralık 2017 - tahmini) | 83.1m | 2,906,305 |
Başka Ülkelerdeki Primli Tahviller
- İrlanda Cumhuriyeti'ndeki Prize Bonds da 1957'nin başlarında ortaya çıktı.
- İsveç'te, Premieobligationer genellikle beş yıllığına çıkarılır ve Nasdaq OMX Stockholm'de işlem görür. Birim (bir tahvil) genellikle 1000 SEK veya 5000 SEK'dir. 1 + N * 10 veya 1 + N * 50'den başlayan 10 veya 50 ardışık tahvil sahipleri için yılda bir kez kazanma garantilidir.
- Danimarka'da, Premieobligationer fiziksel bonoların üzerine basılmış sabit bir ödül listesiyle genellikle beş veya 10 yıllığına çıkarılırdı. Bunlar fiziksel hamiline bonolardı ve çoğu seri bir veya daha fazla kez 5 veya 10 yıl daha uzatıldı. Son seriler artık sona ermiştir ve nihai bitiş tarihlerinden itibaren 10 yıl içinde paraya çevrilmesi gerekir. Tahviller genellikle renkleriyle tanımlanırdı, örneğin mavi primli tahviller 1948'de ihraç edildi ve 1998'de itfa edildi. Her ödülün ilk 200 DKK'si vergisizdi, geri kalanı sadece %15 oranında vergilendirildi.
- Yeni Zelanda'da, Bonus Bonds 1970 yılında Yeni Zelanda Hükümeti tarafından kurulmuş ve 1990 yılında ANZ Bank'a satılmıştır. Ağustos 2020'de, ödül havuzunu azaltan düşük faiz oranları nedeniyle programın kapanacağı açıklandı. Duyuru sırasında, 1.2 milyon tahvil sahibi ve 3.2 milyar NZD tutarında yatırım vardı.
Yorumlar
Yorum Gönder